ေတာင္သူ လယ္သမားႀကီးမ်ားအတြက္ ႏႈိးေဆာ္ခ်က္ (ေမလ)

မိုးဦး ယာသီးႏွံမ်ား စိုက္ပ်ိဳးေရး၊ စိုက္ပ်ိဳးထားေသာ ေႏြစပါးသီးႏွံ ျပဳစုထိန္းသိမ္းေရးႏွင့္ မိုးစပါးသီးႏွံ စိုက္ပ်ိဳးေရးတို႔အတြက္ သတိမူ လုပ္ကိုင္ရန္မ်ားကို ေဖၚျပလိုပါသည္။

၁ ။ ယာသီးႏွံမ်ား

မုတ္သုန္မိုးကို အားကိုး၍ သီးႏွံစိုက္ပ်ိဳးရသည္ျဖစ္ရာ  အထူးသျဖင့္ ျမန္မာႏိုင္ငံအလယ္ပိုင္းေဒသတြင္ ႏွမ္း၊ ေျပာင္း၊ ေျမပဲ၊ ပဲမ်ိဳးစုံ-စသည့္ ယာသီးႏွံေတြ မိုးဦးက်လ်င္က်ျခင္း စိုက္ႏိုင္ဖို႔ ထြန္ေရး အဆင္သင့္ ျပင္ထားသင့္သည္။ 

အသိေပးလိုသည့္အခ်က္(၄)ခ်က္မွာ- 

၁။ အပင္ေပါက္ေကာင္းႏိုင္သည့္ေျမအစိုဓါတ္ေသခ်ာစြာ ရရွိမွသာ စိုက္ပ်ိဳးရန္၊ 

၂။ အပင္ေပါက္(၈၀)ရာခိုင္ႏႈန္းအထက္ ရွိသည့္ မ်ိဳးသန႔္မ်ိဳးေစ့ကို အသုံးျပဳရန္၊ 

၃။ ေျခာက္ေသြ႕မႈဒဏ္(Water Stress) ခံႏိုင္ၿပီး အပင္ေပါက္သန္စြမ္းေကာင္းမြန္သည့္(good seedling vigour)မ်ိဳးကိုအသုံးျပဳရန္ႏွင့္ 

၄။ ေရေျမေဒသ ကိုက္ညီျဖစ္ထြန္း ေဈးကြက္ရွိသည့္ မိုးေခါင္ခံမ်ိဳးကို အသုံးျပဳရန္တို႔ျဖစ္ပါသည္။

၂။ ေႏြစပါးသီးႏွံ

ျမန္မာႏိုင္ငံအထက္ပိုင္းေဒသတြင္ စိုက္ပ်ိဳးေသာ ေႏြစပါးအမ်ားစုသည္ အပင္ျဖစ္ထြန္းဆဲ၊ ပြားမ်ား ဆဲ ပင္ပိုင္းႀကီးထြားသည့္ကာလ(Vegetative Phase)တြင္ ျဖစ္သည္။  အထြက္မိတ္ဖက္တစ္ခုျဖစ္ေသာ စပါးႏွံအေရအတြက္ (Panicles per unit area)မ်ားေစေရးအတြက္ လြန္စြာအေရးပါေသာကာလ ျဖစ္ပါသည္။ 

ဤကာလ တစ္ေလ်ာက္လုံးတြင္ စပါးစိုက္ခင္းအတြင္းေပါင္းျမက္ကင္းစင္ေစေရးကို အထူးဂ႐ုစိုက္ ေဆာင္႐ြက္ရန္လိုသည္။ လယ္ကြက္အတြင္းေရမျပတ္ေစေရး ထိန္းထားရန္လိုသည္။ ေျမၾသဇာအာဟာရ မခ်ိဳ႕ယြင္းေစေရးအတြက္ ႏိုင္ထ႐ိုဂ်င္ေျမၾသဇာေကြၽးေပးဖို႔လိုသည္။ ပိုးမႊားေရာဂါကင္းစင္ေစေရး စစ္ေဆးၾကည့္ရႈ ကာကြယ္ႏွိမ္နင္းရန္လိုပါသည္။

၃။ မိုးစပါးသီးႏွံ

ျမန္မာႏိုင္ငံအလယ္ပိုင္းႏွင့္ အထက္ပိုင္း(အထူးသျဖင့္) မိုးေရေသာက္မိုးနည္းပါးေဒသတို႔အတြက္ မိုးစပါးစတင္စိုက္ပ်ိဳးႏိုင္ေရးျဖစ္ပါသည္။ မုတ္သုံမိုးစတင္ခ်ိန္ေနာက္က်ေလ့ရွိသည္။ မိုးဦးက်ျပန္ေတာ့ လည္း မိုးေရလုံေလာက္စြာ မရရွိသည္ကို ႀကဳံရႏိုင္သည္။ ထိုေဒသမ်ားအတြက္ လယ္ကြက္အတြင္းမွာ ႐ြာသြန္းလာသမွ် မိုးျဖင့္ စပါးစိုက္ပ်ိဳးႏိုင္သည့္ နည္းစနစ္ကို အသိေပးလိုပါသည္။

လယ္ကြက္တြင္ မိုးစတင္႐ြာသြန္းၿပီး အစိုဓာတ္ရရွိသည္ႏွင့္ ထယ္ထိုးထြန္ေမႊရန္လိုသည္။ စပါးမ်ိဳးေစ့ကို စာပါးစပ္ျပဴ အေညႇာင့္ေဖါက္ရန္ မလိုဘဲ မ်ိဳးေစ့အေျခာက္ကို ဒီအတိုင္း ထြန္ေရးျပင္မွာ မ်ိဳးေစ့ခ်ရန္ ျဖစ္ပါသည္။ 

ေျမတြင္းအစိုဓာတ္လုံေလာက္စြာရရွိခ်ိန္ ႏွမ္း၊ ေျပာင္း၊ ေျမပဲ၊ ပဲမ်ိဳးစုံသီးႏွံမ်ားကို စိုက္ပ်ိဳးရန္ ေျမျပဳျပင္သကဲ့သို႔ ထယ္ထိုးထြန္ေမႊ၍ စပါးမ်ိဳးေစ့ခ်စိုက္ပ်ိဳးသည့္စနစ္ျဖစ္ပါသည္။

အေျခာက္ထြန္ေရးျပင္မွာ စပါးမ်ိဳးေစ့ခ်စိုက္ပ်ိဳးျခင္း(dry seeding)ျဖစ္၍ မုတ္သုန္မိုးျဖင့္ ပ်ိဳးခင္းေရ ရရွိသည္အထိ ေစာင့္စရာမလိုပါ။ ေမလေနာက္ဆုံးပတ္ေလာက္မွာ ဆင္ေရခ်ိဳးမိုးတစ္မိုးႏွစ္မိုးေလာက္ ႐ြာလ်င္ပင္ စိုက္ႏိုင္ပါသည္။ 

ယခင္က စပါးတစ္သီးသာစိုက္ပ်ိဳးသည့္လယ္ေျမတြင္ စပါးႏွစ္သီးကို ေအာင္ျမင္စြာ စိုက္ပ်ိဳး ႏိုင္သည္။ ပ်ိဳးေထာင္စရိတ္၊ ပ်ိဳးႏႈတ္စရိတ္၊ တမန္းျပင္စရိတ္၊ ေကာက္စိုက္စရိတ္ မကုန္ပါ။ မိုးေခါင္ဒဏ္ခံႏိုင္သည္။ အသက္ရက္ ၇ မွ ၁၀ ရက္ခန႔္ေစာၿပီး ရိတ္သိမ္းႏိုင္ပါသည္။ 

အေျခာက္တိုက္႐ိုက္စိုက္စပါး(Dry Direct-Seeded Rice)ရိတ္သိမ္းအၿပီး ပ်ိဳးေထာင္ ေကာက္စိုက္စပါး(Transplanted Rice)ကို စိုက္ပ်ိဳးႏိုင္မည္ျဖစ္သည္။ သီးႏွံပုံစံ (DSR-TPR  Cropping Pattern)ကို လုပ္ကိုင္ရာက်ပါမည္။

သက္လ်င္အထြက္ေကာင္း စပါးတစ္မ်ိဳးမ်ိဳးကိုေတာ့ အသုံးျပဳရန္လိုသည္။ ဤနည္းစနစ္တြင္ စပါး ပင္ႏွင့္ ေပါင္းျမက္ပင္တို႔သည္ တၿပိဳင္တည္း ယွဥ္ၿပိဳင္ေပါက္ေရာက္ႏိုင္သျဖင့္ စပါးမ်ိဳးအလိုက္ အပင္သက္တမ္း၏ ပထမပိုင္း သုံးပုံတစ္ပုံကာလအတြင္း ေပါင္းျမက္ကာကြယ္ႏွိမ္နင္းမႈကို အထူးဂ႐ုစိုက္ေဆာင္႐ြက္ရန္ေတာ့ လိုပါသည္။

ဆင္းသီဟ